-
1 дошкольник
-
2 мәктәпкәчә
прил.дошко́льныймәктәпкә́чә тәрбия — дошко́льное воспита́ние
мәктәпкә́чә яшьтәге бала — дошко́льник; ребёнок дошко́льного во́зраста
-
3 алты
числ. колич.1)а) шесть; ше́стероалты ай көтү — ждать шесть ме́сяцев
алты көннән кайтыр — вернётся че́рез шесть дней
алты дус — ше́стеро друзе́й
алты бала үстерделәр — они́ вы́растили шестеры́х дете́й
б) шестёрка (чего, кого)алты ат җиккән чана — са́ни, запряжённые шестёркой коне́й
колонна булып алты автомашина бара иде — в коло́нне шла шестёрка автомаши́н
2) в знач. сущ.; в притяж. ф. алтыбыз, алтыгыз, алтысы ше́стеро (шесть) из; (нас, вас, их) ше́стеро; шестёрка; алтыбыз да (мы) все ше́стеро; все шесть из нас; вся на́ша шестёркаалтыбыз казыр, калганнарыбыз агач утыртыр — ше́стеро из нас бу́дут копа́ть, а остальны́е - са́женцы выса́живать
алтыныкы бетәр - алтмышныкы калыр — (посл.) ше́стеро сде́лают, а шестьдеся́т - затя́нут (букв. где ше́стеро, там зако́нчат, а где шестьдеся́т - там (де́ло) затя́нется)
3) в сочет. со словами на -лы или -лык шести-, с шестью́, из шести́, в шестьалты басулы — шестипо́льный
алты бүлмәле — шестико́мнатный; из шести́ (в шесть) ко́мнат
алты серияле фильм — шестисери́йный (из шести́ се́рий, в шесть се́рий) фильм
алты тәрәзәле — в шесть о́кон; с шестью́ о́кнами
4) мат.а) шестью́алты җидең - кырык ике — шестью́ семь - со́рок два
б) алтыдан шеста́я часть, из шести́алтыдан биш — пять шесты́х
алтыдан өчкә алтыдан икене кушу — к трём шесты́м приба́вить две шесты́х
5) в знач. сущ.; разг.а) шестёрка, шесто́й ( трамвай)анда алты белән барасы — туда́ на́до е́хать на шестёрке (шесто́м)
б) карт. шестёркаалтыдан йөрү — ходи́ть с шестёрки (шестёрок)
в) шесть (лет, го́диков); шесто́й (год, го́дик)аңа әле генә алты тулды — ему́ то́лько испо́лнилось шесть
укырга алтыда ук өйрәнде — чита́ть он научи́лся ещё в шесть лет
алтыга чыкты инде, алты белән бара инде — ему́ уже́ шесто́й (год) пошёл; ему́ уже́ идёт шесто́й го́дик (год)
г) шесть (часо́в); шесто́й (час)алтыдан алтыга эшләү — рабо́тать с (от) шести́ до шести́ (часо́в)
д) алтылар о́коло шести́ (часо́в); приме́рно шесть (часо́в)алтыларга кил — приди́ часа́м (так, приме́рно) к шести́
6) в знач. сущ.а) алтылары приме́рно (приблизи́тельно) шесто́е (число́)алтыларына тәмамларбыз — заверши́м приме́рно к шесто́му (числу́)
б) алтыларында приме́рно (приблизи́тельно, о́коло) шесто́го (числа́)в) алтысы шесто́е (число́)айның алтысы — шесто́е число́ (ме́сяца)
алтысына каршы төндә — в ночь на шесто́е
•- алты ат көчле
- алты атылышлы
- алты бармаклы
- алты баскычлы
- алты басулы чәчү әйләнеше
- алты дюймлы
- алты еллык
- алты җирдә
- алты ишкәкле
- алты йөз
- алты йөз ат көчле
- алты йөзьеллык
- алты йөз метрлы
- алты йөзле
- алты йөзлек
- алты кат
- алты катлап
- алты көнлек
- алты метрлы
- алты почмаклы
- алты сумлык
- алты тапкыр
- алты мәртәбә
- алтытомлык
- алтыурынлы
- алты яшьлек
- алты яшьтәге
- алтыдан бер••алтың алты якка китү — расходи́ться (разойти́сь) кто куда́; расходи́ться все в ра́зные сто́роны
-
4 җиде-сигез
числ.; прибл.о́коло семи́-восьми́, приблизи́тельно семь-во́семьҗиде-сигез яшьтәге кыз бала — де́вочка (о́коло) семи́-восьми́ лет
җиде-сигез кеше — челове́к семь-во́семь
җиде-сигез адымда — в семи́-восьми́ шага́х
-
5 калышу
неперех.1) отстава́ть/отста́ть (в учёбе, на работе, в развитии и т. п.) || отстава́ниеолылардан калышмау — не отстава́ть от взро́слых
бала акыл ягыннан үз яшьтәшләреннән калыша — ребёнок по разви́тию отстаёт от свои́х све́рстников
2) перен. уступа́ть/уступи́ть (в чём-л.); быть ху́же, ни́же (кого, чего-л.) (по качеству, по работе и т. п.)драматургның соңгы пьесасы алдагыларынннан шактый калыша — после́дняя пье́са драмату́рга значи́тельно уступа́ет предыду́щим
-
6 полугодовалый
-
7 с малых лет
кечкенәдән үк, яшьтән үк, бала чактан ук
См. также в других словарях:
бала — 1. Яңарак туган яки әле үсеп җитмәгән һәрбер җан иясе. Бәби. Үсмерлек чорына кадәр булган малай яки кыз 2. Атага яки анага карата: аннан туган зат (кеше яки хайван). Нин. б. хайваннан, токымнан туган зат аю баласы. күч. Халык яки чорның, социаль… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыбыр-чыбыр — җый. 1. Кыйммәте, кирәклеге ягыннан әһәмияте булмаган нәрсәләр; вак төяк 2. Кече яшьтәге балалар, берсеннән берсе кечкенә бала чага 3. күч. Дәрәҗә, абруй, байлык ягыннан түбән булган, ихтирамга лаек булмаган кешеләр. ЫБЫР ЧЫБЫР КИЛҮ – 1) Вак төяк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өлкән — с. 1. Яше башкаларныкына караганда олырак булган, яше зур булган өлкән улы 2. и. күпл. Олылар, олы кешеләр; киресе: балалар, яшьләр өлкәннәр сөйләшкәндә бала чага тыгылмый. иск. Берәр ыруның, кабиләнең олы яшьтәге мөхтәрәм кешеләре 3. Нин. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
малай — 1. Яңа туган яки кече яшьтәге, яшүсмер ир бала. Ата анага мөнәсәбәттә: ул, ир бала 2. Гомумән сөйләүчедән яшьрәк булган ир кеше. Дәрәҗә яки тәҗрибәсе белән түбән яки җитди булмаган кеше тур. 3. иск. Хезмәтче. Өйрәнчек 4. Бер береңә (шул исәптән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
анакай — Олы яшьтәге хатын кызга эндәшү сүзе (христианнарда). АНАЛЫ БАЛАЛЫ (АНАЛЫ КЫЗЛЫ) (АНАЛЫ УЛЛЫ) – рәв. Ана белән бала бергәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кызчык — Кыз бала, кече яшьтәге кыз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яшь — I. с. 1. Балигъ булмаган, өлгермәгән; бала яшендәге. Урта яки олы яшькә җитмәгән. Балаларны ата анасыннан аерып күрсәткәндә фамилия алдыннан әйтелә 2. Тәҗрибәсез 3. Яңа гына, күптән түгел үсеп чыккан; җитлекмәгән (үсемлек тур.). Яңа оештырылган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
